Aardwarmte. Het winnen van warmte of koude uit de ondergrond of diepere aardlagen om gebouwen en processen te verwarmen of koelen. Klik hier voor meer informatie.  Zie ook Bodemenergie en Geothermie.

Antwerpen-Rotterdam-Rijn-Ruhr-area, een sterk cluster met de petrochemische industrie in Nederland, België en Duitsland. 

Een afvalverbrandingsinstallatie (AVI) of afvaloven is een installatie die specifiek bestemd is voor het verbranden van afval.

Bodemenergie. Het winnen van warmte of koude uit de ondergrond tot 500m diepte om gebouwen en processen te verwarmen en koelen. Klik hier voor meer informatie. Zie ook Aardwarmte. 

Bio-energie. Het gebruik van biomassa als bron voor warmte (in het industriële proces). Klik hier voor meer informatie.

CO₂ afkomstig van de verbranding van biobrandstoffen, zoals hout.

Biogeen is een hernieuwbare stroom. Anders dan fossiele brandstoffen, die op een gegeven moment op zullen zijn.

Een nieuwe tweede generatie biobrandstof. Het is een chemisch identiek aan reguliere methanol, maar geproduceerd uit biomassa in plaats van fossiele brandstoffen.

Biobased betekent grondstoffen uit planten. Klik hier voor een uitgebreide uitleg. 

Biomassa wordt in alle klimaatsectoren gebruikt als energiebron. In de landbouw is biomassa belangrijk voor de bodemvruchtbaarheid en de koolstofvoorraad in de bodem. Op termijn zal biomassa daarnaast ook in toenemende mate als materiaal en grondstof kunnen gaan dienen.  

De afkorting CCUS staat voor. Carbon Capture, Utilisation and Storage (CO₂-afvang, opslag en hergebruik). Klik hier voor meer informatie. 

Voor ruim 250 grotere bedrijven, samen verantwoordelijk voor meer dan 80% van de industriële uitstoot, komt er vanaf 2021 een CO₂-heffing. Deze komt bovenop het Europese systeem voor emissiehandel (zie ook de afkorting EU ETS), waaraan de meeste van die bedrijven al meedoen.

CO₂-effiency gaat over hoe efficient een bedrijf omgaat met zijn CO₂ emissies. De emissies zullen veelal volgen uit energie-inzet, maar kunnen ook komen uit grondstofgebruik of afvalwaterbehandeling. 

CES betekent Cluster Energiestrategieën, in totaal bestaan er 6 energieclusters. Bekijk hier de verschillende clusters. 

CCU betekent Carbon Capture and Utilisation: het afvangen van CO₂ bij verbrandingsinstallaties en inzetten of gebruiken, bijvoorbeeld in de glastuinbouw. 

CCS betekent Carbon Capture and Storage: het afvangen van CO₂ bij verbrandingsinstallaties en opslaan onder de grond in bijvoorbeeld lege gasvelden of zoutcavernes.

CBM betekent Carbon Border Adjustment Mechanism. Dit is een onderdeel van het EU Green Deal-wetgevingspakket, samen met onder meer een update van de EU ETS en de ETD (herziene energiebelasting richtlijn).

Capital Expenditures, ook wel Kapitaaluitgaven. Dit staat voor de kosten voor ontwikkeling of levering van niet-verbruikbare onderdelen van een product of systeem. Nog simpeler gezegd: een investering.

Het opnieuw op druk brengen van stoomdamp, zodat het weer efficiënt ingezet kan worden. Mechanische Vapour Recompression (MVR) is hier de geëlektrificeerde variant van. 

DUMO betekent Duurzame Mobiliteit. Klik hier voor meer informatie.

DEI+ betekent Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie

Stoomboiler die op basis van elektrisch vermogen aangedreven is.

EU ETS staat voor European Union Emissions Trading System. Wereldwijd zijn er verschillende emissiehandelssystemen. Nederland doet, samen met nog 29 andere Europese landen, mee aan het Europese systeem voor emissiehandel.  Klik hier voor meer informatie. 

Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Energy Taxation Directive. De herziene energiebelastingrichtlijn moet ervoor zorgen dat de belasting van energieproducten en elektriciteit beter aansluit bij het effect van die producten op het milieu en de gezondheid, door belemmeringen voor schone technologië weg te nemen en inefficiënte en vervuilende brandstoffen zwaarder te belasten. De herziene ETD maakt integraal onderdeel uit van het EU Green Deal-wetgevingspakket, samen met onder meer een update van de EU ETS en de introductie van het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM).

European Local Energy Assistance: ondersteuning voor investeringen in energie efficiënte en duurzaam transport. 

Productie van waterstof. Als de energiebron voor het elektrolyse proces bestaat uit hernieuwbare energie, wordt groene waterstof verkregen. Als de energiebron voor het elektrolyse proces bestaat uit aardgas, wordt grijze waterstof verkregen; bij afvang van de CO₂ tijdens dit aardgas gebaseerde elektrolyse proces wordt het blauwe waterstof genoemd. 

Het vervangen van een niet-elektrische installatie door een elektrische installatie. Elektrificatie is een belangrijk onderdeel van de energietransitie. 

EIB betekent Europese Investeringsbank. Klik hier voor meer informatie.

Energie-Investeringsaftrek is een fiscaal voordeel wanneer u investeert in energiezuinige technieken en duurzame energie, zoals warmtepompen. Benutting van restwarmte voor bedrijfsgebouwen staat in de EIA-lijst. Klik hier voor meer informatie.

EFRO betekent Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Klik hier voor meer informatie.

EEP betekent Energie-Efficiëntie-plan periode.

European Enterprise Network: dit netwerk is door de Europese Commissie opgezet, speciaal om MKB’ers te ondersteunen bij internationale handel en innovatie.

EED betekent Europese Energie-Efficiency (Energie audit).

ECW betekent Expertise Centrum Warmte. Klik hier voor meer informatie.

Het winnen van warmte of koude uit de ondergrond vanaf 500m diepte om gebouwen en processen te verwarmen en koelen. Zie ook Aardwarmte en Bodemenergie. 

Grond/Weg/Waterbouw.

Gasvormige en Vloeibare Klimaatneutrale Energiedragers. RVO.nl ondersteunt en adviseert het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa). We doen dit met het programma Gasvormige en Vloeibare Klimaatneutrale Energiedragers (GAVE). Dit programma adviseert beleid op het gebied van hernieuwbare energie in vervoer.

Subsidie Hernieuwbare Energietransitie is de opvolger van de Hernieuwbare Energiesubsidie. De HER+-projecten moeten leiden tot CO₂-vermindering in 2030 en daarmee helpen de klimaatdoelstellingen te behalen.  

HBE’s betekent hernieuwbare brandstofeenheden.

Verwarming op basis van infrarood-straling. 

Bij inductief smelten worden metalen in een smetkroes gesmolten tot vloeibare staat.

Industriële warmtepomp. Werkt warmte uit een industrieel proces van lage temperatuur op naar een hogere temperatuur. Hierdoor wordt de warmte weer geschikt om in het industriële proces te gebruiken. Het kan worden vergeleken met een omgekeerde koelkast. Klik hier voor meer informatie. 

IPCEI betekent Important Projects of Common European Interest, bijvoorbeeld op waterstof. 

Financier van ondernemingen die Nederland duurzamer en innovatiever maken.  

Interreg biedt u als ondernemer, onderzoeker en overheid de mogelijkheid om internationaal samen te werken aan duurzame projecten. Klik hier voor meer informatie.

Klik hier voor meer informatie over het Innovation Fund.

IKEA betekent Integrale Kennis en Innovatieagenda.

Joint Technology Initiative: een Europese regeling. Een JTI ontwikkelt nieuwe kennis en technologie om uiteindelijk innovaties op de markt te kunnen brengen.

KEAA betekent Kennisnetwerk Efficiënte Elektrische Aandrijfsystemen.

LEAP staat voor Lower Energy Acceleration Program.

MVI-E staat voor Maatschappelijk Verantwoord (en verbonden) Innoveren energie. Het is een innovatieprogramma van Topsector Energie.

MIA staat voor Milieu-investeringsaftrek. Klik hier voor meer informatie.

MOOI betekent Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie.

MMIP's betekent Meerjarige Missiegedreven Innovatieprogramma's en deelprogramma's.

MIEK betekent Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat.

NWP staat voor Nationaal Waterstof Programma. Klik hier voor meer informatie. 

De afkorting NVDE staat voor Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie.

Het NIE-programma, ook bekend als het National System is de kwaliteitsborging, de tijdige oplevering van rapportages en het faciliteren van reviews.

Nederlandse Emissieautoriteit. Dit is de onafhankelijke nationale autoriteit voor de uitvoering van en het toezicht op marktinstrumenten die bijdragen aan een klimaatneutrale samenleving. Klik hier voor meer informatie.

Opslag Duurzame Energie- en Klimaattransitie. Dit is een heffing op elektriciteit en gas.

OCAP betekent de afvang van CO₂ bij industriële bronnen voor hergebruik als voedingsstof in de glastuinbouw.

De afkorting P2H staat voor 'power to heat'. Dit is de elekrificatie van warmteprocessen in de industrie.

De afkorting PES staat voor Programma Energie Systeem. Het PES werkt aan een richtinggevende visie voor het toekomstig energiesysteem.

De afkorting PIDI betekent Programma Infrastructuur Duurzame Industrie.

Het Programma Energiehoofdstructuur stelt nationale kaders op zodat overheden en bouwers nieuwe de energie-infrastructuur goed kunnen plannen. Klik hier voor meer informatie.

(Industriële) Restwarmte. De overtollige warmte uit het (industriële) proces. Dit kan weer voor andere productieprocessen worden ingezet of gebruikt als warmtebron voor bijvoorbeeld de gebouwde omgeving of de glastuinbouw. Klik hier voor meer informatie. 

RES betekent Regionale Energie Strategie. Het is een van de handvatten uit het Klimaatakkoord om klimaatdoelen te kunnen bereiken. Met een RES brengen regio’s samen met maatschappelijke partners, bedrijfsleven en bewoners regionaal gedragen keuzes tot stand voor de opwekking van duurzame elektriciteit, de warmtetransitie in de gebouwde omgeving en de daarvoor benodigde opslag en energie-infrastructuur.

Warmte die wordt opgewekt met (duurzaam) opgewekte elektriciteit. Dat noemen we ook wel 'Power to heat'. Dit alternatief is aantrekkelijk bij een lage elektriciteitsprijs door een overschot.

Stoom.  Hete waterdamp dat wordt gebruikt als aandrijfmechanisme en warmte-transportmiddel. 

SER staat voor Sociaal-Economische Raad.

Stimuleringsregeling Duurzame energietransitie. Klik hier voor meer informatie. 

Emmissie van CO₂ is opgedeeld in drie niveau’s: Scope 1 is de directe uitstoot uit de eigen ‘schoorsteen’. Scope 2 zijn de indirecte uitstoten, bijvoorbeeld het inkopen van grijze stroom afkomstig uit kolen- of aardgascentrales. Scope 3 bestaat uit de rest van de keten (duurzaam grondstoffengebruik die bijdraagt aan verduurzaming van de industrie).

Het isoleren van procesleidingen en procesinstallaties. Klik hier voor meer informatie. 

De afkorting TSE betekent Transitie Visie Warmte. Het is een gemeentelijke visie op het verwarmen van de gebouwde omgeving en aanwijzen van wijken die als eerste aardgasvrij gemaakt zullen worden. 

De afkorting TSE staat voor Top Sector Energie. 

TRL staat voor Technology Readiness Level. We onderscheiden 9 'levels'. Hoe hoger het level, hoe dichterbij de innovatie is om de markt uitgebracht te worden.

TKI staat voor Topconsortia voor Kennis en Innovatie. Er zijn verschillende TKI's, zoals TKI Biobased Economy, TKI Energie en Industrie, TKI Nieuw Gas en TKI Wind op Zee.

TIKI staat voor Taskforce Infrastructuur Klimaatakkoord Industrie.

De afkorting VPNI betekent Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie.

De afkorting VNCI staat voor Vereniging Nederlandse Chemische Industrie.

VENW is het Koninklijke Kenniscentrum en belangenbehartiger van zakelijke energie- en watergebruikers.

Vamil staat voor de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen. Klik hier voor meer informatie.

Het gebruik van waterstofgas als opslag- en transportmedium biedt uitkomst voor hernieuwbare energiebronnen. Klik hier voor meer informatie. 

Weerstandsverwarming is een proces waarbij thermische energie wordt geproduceerd door een elektrische stroom door een speciaal ontworpen geleider te leiden.

Een warmtenet is een stelsel van leidingen waarin warmte-overschot getransporteerd wordt naar afnemers die gebruik maken van deze warmte.  Klik hier voor meer informatie.

Wet openbaarheid van bestuur (Wob) regelt inzage in het handelen van de overheid. Overheidsinformatie is altijd openbaar.

Zeer diepe geothermie, ofwel Ultradiepe geothermie (UDG). Onttrekt warmte de bodemlagen dieper dan 4000 meter. Een interessante optie voor hoge temperatuur industriële processen.