Huntsman Corporation ziet chemie als een drijvende kracht om de samenleving te helpen de meest urgente uitdagingen van onze tijd aan te gaan. Het bedrijf zoekt naar manieren waarop zijn producten en innovaties kunnen voldoen aan de groeiende behoefte van de wereld aan voedsel, water en verminderde emissies.

De 4 fabrieken vaN Huntsman in het Botlekgebied produceren halffabricaten voor polyurethaan. Dit polymeer wordt onder meer ingezet als isolatiemateriaal (pur-schuim) en zorgt ervoor dat auto’s comfortabel blijven, maar wel lichter worden. Die eigenschappen besparen veel meer energie tijdens de levensduur van het materiaal, dan dat het energie kost bij de productie.

EED-audit

Toch begint duurzaamheid bij jezelf en dus deed het chemiebedrijf al langer mee met de meerjarenafspraken energie-efficiëntie (MJA3). Inmiddels is dat programma afgerond en neemt de Energiebesparingsplicht het stokje over. Voor Laurence Thring is de daarin verplichte EED-audit gesneden koek. Inmiddels voerde Huntsman al veel van de energiebesparende ingrepen uit die de energiescans blootlegden. Maar met een beetje goede wil en steun is er nog veel meer mogelijk.

“We hebben nauwelijks scope 1-emissies en kopen zowel onze stoom als gas en elektriciteit in van derden”, zegt Thring. “Die stroom kopen we groen in. En als we een aansluiting krijgen op de groene stoomleiding van afvalverbrander AVR is ook de stoomvoorziening vergroend. Sinds 2022 kopen we zelfs een deel van de grondstof voor onze fabrieken, aniline, duurzaam in. ”

Proces efficiency

De echte energiebesparing zit echter in optimalisatie van het proces zelf. Thring: “Proces-intensificatie, efficiëntere warmtewisselaars en geavanceerde analyse en automatisering zorgen voor minder warmte- en productverliezen. Alle energie die we in het proces stoppen, moet uiteindelijk in de producten terechtkomen en niet wegvloeien naar de omgeving. Alleen al door de installatie van efficiëntere warmtewisselaars in een van onze fabrieken besparen we 5 ton hogedrukstoom per uur.

Helaas is de werkelijke energiebesparingspotentie momenteel onhaalbaar omdat de fabrieken niet op de ideale doorvoersnelheid zitten. Doordat de concurrentie buiten Europa goedkoper produceert, neemt onze vraag af en zitten we met suboptimale productiesystemen. We kunnen dus energie-efficiënter produceren dan onze concurrenten, maar dat heeft ook een prijs.”

Energiebesparing

Het ontmoedigt Thring nog niet om te blijven focussen op energiebesparing. “Wat uiteindelijk uit de EED-audits komt is niet hemelbestormend. Veel komt neer op goed rentmeesterschap. Hou je energieprestatie-indicatoren in de gaten en voorkom zoveel mogelijk afval of uitval. Waar mogelijk vervangen we TL-verlichting voor LED. Jammer genoeg kan dat nog niet in explosiegevaarlijke omgevingen.

Door meer aandacht te vestigen op energiebesparing, komen er steeds weer nieuwe ideeën uit de eigen organisatie voor kleine verbeteringen. Per fabriek kiezen we dan ook een duurzaamheidskampioen om zo extra aandacht te geven aan de kennis die op de werkvloer ligt.”

Warmteuitwisseling

Mooie voorbeelden zijn er genoeg. Zo koppelde Huntsman al een aantal jaren geleden zijn proceskoeling aan een leiding voor proceswater. “Evides industriewater pompt water uit het Brielse Meer naar zijn demiwater-fabriek op ons terrein. Door dit water voor te verwarmen, kost het veel minder energie de mineralen uit het water te verwijderen. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te noemen van relatief kleine ingrepen die bij elkaar opgeteld veel besparing opleveren.”

Isolatiescans

Wat volgens Thring in ieder geval helpt, zijn de continue isolatiescans die de onderhoudsdienst uitvoert. “Niet dat de inspanningen direct geld opleveren, maar deugdelijke isolatie biedt meer voordelen dan energiebesparing alleen. Isolatie zorgt ervoor dat onze mensen veilig kunnen werken en we moeten er ook zeker van zijn dat er geen corrosie ontstaat onder de isolatie. Dat bedreigt namelijk de integriteit van onze leidingen en installaties.

Een team van zo’n tien man is bijna volcontinu bezig de status van de isolatie vast te leggen en te borgen volgens de CINI-standaard, wat staat voor Commissie Isolatie Nederlandse Industrie. Ze zetten zelfs 3D-brillen en drones in voor visuele inspecties."

Proceswarmte

Het meest veelbelovende project is gelijk ook het meest lastige in de uitvoering. De fosgeenfabriek gebruikt namelijk een exotherme reactie. Ofwel: er komt warmte vrij bij de reactie. Thring: ‘Tot nog toe koelen we die warmte weg, maar we zouden dat ook kunnen inzetten als warmtebron voor onze andere fabrieken. De productie en verwerking gaat echter gepaard met zeer veel veiligheidsmaatregelen, wat de uitvoering van de warmte-uitkoppeling extra complex en duur maakt. We zouden dan ook graag meer financiële ondersteuning krijgen om de businesscase vlot te trekken.”

Investeringsklimaat

De aanscherping van de Energiebesparingsplicht zal voor Huntsman geen verrassingen opleveren. Thring: “Al heeft ons management in de Verenigde Staten wel een ander beleid rondom investeringen die zich binnen vijf jaar terugverdienen. Het is momenteel al lastig om de effecten van de Oekraïnecrisis voor de korte termijn in te schatten. Laat staan dat we de situatie over 5 jaar kunnen overzien.

Momenteel is het investeringsklimaat in de Verenigde Staten, mede dankzij de inflation reduction act, gunstiger dan in Europa. We blijven investeren in verduurzaming van onze site en logistieke keten, maar de speelruimte wordt wel steeds krapper.”